De gemeenten Voorschoten en Wassenaar gaan nauwer samenwerken op ambtelijk niveau. Dat maakten de burgemeesters van beide gemeenten vandaag bekend. Volgens de Voorschotense waarnemend burgemeester Pauline Bouvy is het onwenselijk dat er sprake is van twee kapiteins op één schip bij de gezamenlijke ambtelijke organisatie. Daarom zou de Werkorganisatie Duivenvoorde, zoals de gezamenlijk ambtelijke organisatie heet, voortaan onder één dak moeten gaan werken en met één directie. Een goede keuze, maar het is de vraag of het voldoende is om de grote problemen op te lossen.
Twee kapiteins
Op 16 mei was ik bij een bijeenkomst van de Ondernemersvereniging Voorschoten en Ondernemend Wassenaar, over de bestuurlijke toekomst van Voorschoten. Daar waren de frustraties over het functioneren van de Werkorganisatie Duivenvoorde voor iedereen hoorbaar. Veel ondernemers hadden zelf negatieve ervaringen over de kwaliteit van dienstverlening. Dat heeft deels, zoals de burgemeester terecht opmerkt, te maken met de ‘twee kapiteins’. Er is immers sprake van twee directeuren die samen de verantwoordelijkheid delen voor de ambtelijke aansturing. Heel goed dat dit nu wordt opgelost. En door de hele organisatie onder één dak te huisvesten, moeten de communicatielijnen tussen ambtenaren korter worden. Ook dat is een goed idee.
Voldoende?
Toch is het zeer de vraag of deze wijziging voldoende is. Met één in plaats van twee directeuren, los je eigenlijk het probleem van de twee kapiteins namelijk niet op. De werkelijke kapitein van de gemeente is immers de gemeenteraad, samen met het college van B&W. En zolang Wassenaar en Voorschoten beiden met hun eigen raad en college eigen beleid maken, moet de werkorganisatie nog steeds verschillend beleid uitwerken en uitvoeren in de beide gemeentes. Wat in Wassenaar wel kan, kan in Voorschoten dan nog steeds niet. En andersom. Voor inwoners en ondernemers blijft het dus lastig om te weten waar men aan toe is en wat er mogelijk is. Ook moeten ambtenaren zich afvragen of ze in de uitvoering van beleid in Voorschoten bezig zijn, of in Wassenaar. Dat leidt tot onduidelijkheid in plaats van helderheid.
Fusie
De Wassenaarse waarnemend burgemeester Charlie Aptroot geeft aan dat deze maatregel geen opmaat is naar een gemeentelijke fusie. Dat lijkt me terecht, want een eventuele fusie is een zeer ingrijpende keuze. Daar moet een fundamentele discussie over gevoerd worden in de gemeenteraden, maar vooral met inwoners en ondernemers in beide gemeenten. Dat gaat ook veel verder dan de vraag hoe we de ambtelijke organisatie weer aan de praat krijgen. Zo lang die discussie niet goed gevoerd is, kunnen we ook geen beleid voeren dat al een ‘opmaat is naar’ een eventuele fusie. Maar gelijktijdig is het zeer de vraag of we de gemeenschappelijke ambtelijke organisatie goed kunnen laten functioneren, zo lang die in dienst van twee gemeenten blijft opereren, die beiden hun eigen beleid hebben. Een goede stap dus van de burgemeesters, maar ik vraag me af of we hiermee de problemen ook echt oplossen.